ازگیل از حدود سه هزار سال پیش در جنوب دریای خزر در مناطق گیلان و مازندران در ایران کاشت میشد و 700 سال پیش از میلاد به یونان و در 200 پ.م به روم رسید. کاشت این میوه از طریق رومیها در بقیه اروپا گسترش یافت.
در گیلان نیز ازگیل میوه ای کم ارزش تلقی می شده و ضرب المثل هایی مانند" به هوای عراق انگور از گیلانه تورش کونوسم دکت" یا "تورش کونوس خور داخیل میوه بوگود" نشانگر این نکته است
گوشت ازگیل پس از رسیدن از سفید به قهوه ای تغییر می یابد و كاملا نرم و شیرین می شود و مردم به آن خرمای گیلان نیز می گویند.
آب کونوس
میوه های ازگیل را موقعی كه هنوز سفت و نارس اند می چینند و مانند خیارشور درون ظرف های بزرگ یا کوچک می ریزند و سپس ظرف را از آب و اندكی نمك پر می كنند و آن را در جایی خنك نگه می دارند. این فرآورده كه «آب كنوس » نامیده می شود به همراه نمک و گلپر با لذت فراوان در زمستان خورده می شود.
از آب ترش "آب کونوس" نیز برای تهیه ی کاهو سکنجبین استفاده می کنند
سایر فراورده ها ی ازگیل
در گذشته برخی از گیلانیان از میوه ازگیل برای پختن مربا استفاده می کردند و که البته امروزه دیگر رایج نیست اما در برخی نقاط دیگر دنیا همچنان از ازگیل مربا و ژله فراهم می سازند
قطر میوه در گونه های وحشی به 2.5 سانتی متر و در ارقام پرورشی به ۵.5 سانتی متر یا بیشتر هم می رسد. گیاه ازگیل به شكل درخت پاكوتاه یا بوته های بلند است و متعلق به خانواده رزها است.
بلندی درختچه های ازگیل به ۸ متر هم می رسد. برگ های پهنی به رنگ سبز تیره، بیضی شكل به طول ۶ تا ۱۵ سانتی متر و به پهنای ۳ تا ۴ سانتی متر دارد. برگ ها پیش از خزان شدن به رنگ قرمز درمی آیند. گل های سفید پنج گلبرگی آن در بهار شكوفه می دهند. گل های ازگیل هرمافرودیت هستند یعنی هم دارای اندام های نر و هم اندام های تولید مثلی ماده اند و توسط زنبورها گرده افشانی می شوند. گیاه ازگیل خودبارور است.
ازگیل در مكانی سایه روشن در جنگل های آفتابگیر رشد می كند و خاك مرطوب، سبك و شنی با خاك برگ یا خاك سنگین رسی و به خوبی زهكشی شده را می پسندد.
بذرهای ازگیل بسیار سفت و محكم و نفوذ ناپذیرند به همین خاطر بعید است در همان سال اول تا پیش از گذراندن دو زمستان جوانه بزنند.
برای كشت تجاری آن معمولا بذرها را برای مدت كوتاهی در اسید سولفوریك می خوابانند تا پوسته بذر باز شود البته این كار بایستی با دقت زیاد انجام شود وگرنه بذر آسیب می بیند. باغداران خانگی می توانند به جای اسید، بذرها را به مدت ۲۴ ساعت در آب گرم بگذارند و سپس به مدت ۲ تا ۳ ماه در محلی سرد با دمای ۱ تا ۵ درجه سانتی گراد نگه دارند.
همچنین ازگیل را می توان به درخت گلابی پیوند زد.
خواص ازگیل
1ـ ازگیل سرشار از ویتامین هاى «ب» و «ث»، قند، تانن، سلولز و اسید سیتریک مى باشد.
2ـ ازگیل داراى مقدار زیادى «هیدرات کربن» است که مولد انرژى است.
3ـ ازگیل از ماده اى به نام «تانن» برخوردار است که بهترین دارو براى درمان عفونت هاى روده بزرگ شمرده مى شود.
4ـ ازگیل در تقویت خون بدن مؤثر است.
5ـ ویتامین «ب» ازگیل، اعصاب را تقویت مى کند و از نظر تغذیه اهمیت دارد.
6ـ ازگیل را به صورت خام به عنوان میوه اى لذیذ، مطبوع و تقویت کننده مصرف مى کنند و از آن شربت و کنسرو ازگیل تهیه مى نمایند.
7ـ مصرف ازگیل خام یا کنسرو ازگیل در معالجه اسهال ساده اثر قطعى دارد.
8ـ خوردن ازگیل خام و (خصوصا نارس که تانن بیشترى دارد) در معالجه خونریزى هاى داخلى مانند بواسیر، خونریزى رحمى و غیره تأثیر شفابخش دارد.
9ـ ازگیل در معالجه ورم روده به کار مى رود؛ بدین منظور باید 230 گرم ازگیل را پس از جدا کردن پوست و دانه، در کمى شیر حل نموده و مصرف کرد.
10ـ در معالجه زخم دهان و تورم مخاط گلو مؤثر است؛ بدین منظور باید 50 گرم از برگ درخت ازگیل را در یک لیتر آب بجوشانند و با کمى از آن در شبانه روز چند مرتبه دهان را بشویند و مضمضه کنند.
11ـ ازگیل، قبض کننده روده هاست.
12ـ ازگیل ادرارآور است.
13ـ ازگیل کار روده ها را تنظیم مى کند.
14ـ ازگیل داراى اسید مالیک، تانن، اسید سیتریک و اسید تارتاریک بوده و از نظر غذایى شبیه بِه است.
15ـ ازگیل میوه اى بسیار مقوى است زیرا قدرت اسموزى خون را مى افزاید.
16ـ ازگیل به سبب داشتن املاح سیتریک، رمالیک و تارتاریک، ترشى خون را مى زداید.
17ـ ازگیل عوامل معدى را مرتب مى کند و براى اسهال بسیار مفید است.
18ـ میوه تازه و رسیده ازگیل یا کنسرو آن براى درمان اختلال قاعدگى خانم ها کاملاً مفید است.
19ـ جوشانده نیم گرم برگ ازگیل، سالک را درمان مى کند.
20ـ جوشانده برگ ازگیل به صورت بالا، پوست هاى ظریف را تقویت مى کند و معالج برفک است.
21ـ غرغره کردن با جوشانده برگ ازگیل، آبسه هاى دهان و گلو را درمان مى کند.
22ـ اگر هر روز سه بار با جوشانده برگ ازگیل غرغره شود، آنژین را معالجه مى نماید
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: