چره تو پرجفایی
ایته چندروزه که پیدا نبوستی
نکونه از امی حرف خستا بوستی
خودم دیروز بیدیم ایوان گوشه
رقیبه تا بیدیی مستابوستی
بیدیم خوری ننام چون باوفایی
می آشفته دیله تو سر پناهی
به هرسودوانم اسبه خیاله
بازم ایه تی ور از بی جیگایی
نشینی اسبه سر می پوشته سر ماه مانستان
فرانیم کوهو دشته روزوشب باده مانستان
واگردم فیندرم تی روی ماهه
ایم بیرون جه دنیایه خیال خواب مانستان
بیه تا که دواریم از ا سامان
تومی دست بگیر مرم تی دامان
بشیم از ادم و عالم دورابیم
بیه دی ناز نکن می شوخ چشمان
برچسبها:
*************
*****************
*************
برچسبها:
برچسبها:
برچسبها:
شور خانگی
مواد لازم:
گل کلم و هویج و سیب زمینی ترشی و موسیر تازه و کرفس و پیاز ریز و کلم برگ
سیر و فلفل تند رنگی
ادویه ترشی و تخم گشنیز درسته
سبزی معطر (گشنیز و مرزه و ترخون و نعناع)
آب و نمک و سرکه سفید
طرز تهیه:
پوست سیب زمینی ترشی و هویج و پیاز رو بگیرید. همه رو بشورید و حلقه حلقه کنید و بذارید حسابی خشک بشه. حالا یک تابلوی زیبای نقاشی دارید. فلفل و پیاز رو درسته بذارید. گل کلم رو هم به اندازه دلخواه تکه تکه کنید.
سبزی ها رو هم تمیز کنید. به این شکل که فقط برگها رو نگه دارید و ساقه ها رو دور بریزید. سیرها رو هم پوست بگیرید و با سبزی ها بشورید و بگذارید کمی آبش برود. وقتی بقیه مواد تقریبا خشک شد سبزیها رو هم کنار اونها قرار دهید و بگذارید خشک شود.
برای هر لیوان آب یک قاشق نمک اضافه کنید و بزارید بجوشه. بعضی سایتها می گن گرم گرم آب رو اضافه کنید بعضی می گن سرد. من بین دو تا رو گرفتم و ولرم اضافه کردم. وقتی آب و نمک جوشید و ولرم شد برای هر سه لیوان آب یک لیوان سرکه اضافه کنید. من برای این حجم 12 لیوان آب و 4 لیوان سرکه رو با هم مخلوط کردم. مواد رو با هم مخلوط کرده و در شیشه تمیز و خشک بریزید. مابین آنها ادویه ترشی و تخم گشنیز را بریزید. در آخر کمی سبزی و سیر و ادویه و فلفل بگذارید و آب و سرکه رو اضافه کنید تا رویش رو کاملا بپوشونه.
باید 20 روز تو یه جای خنک بمونه تا برسه! روزهای اول بهش سر بزنید اگه آبش کم شده بود فقط سرکه اضافه کنید. نوش جان
طرز تهیه ترشی هفت بیجار
مواد لازم
بادمجان ۲ کیلو
فلفل قلمی تند ۲ عدد
ادویه ترشی ۱ قاشق غذاخوری
فلفل دلمه ای( سبز، قرمز، زرد و نارنجی) نیم کیلو
نعنا خشک ۱ قاشق غذاخوری
سیر ۱ بوته
گوجه فرنگی نارس ۳۰۰ گرم
آب غوره یا سرکه یک کیلو
نمک ۱ قاشق غذاخوری
سبزی معطر( خرد شده) ۲۵۰ گرم
بادمجان خام را رنده یا ساطوری می کنیم بعد آن را درون یک تنظیف ریخته فشار می دهیم و آبش را می گیریم سپس گوجه فرنگی ها را که بهتر است نیم رس یا نارس باشند به صورت نگینی خرد می کنیم و سبزیهای معطر را هم بسیار ریز می کنیم , هر چه قدر سبزی ریزتر شود طعم و رنگ ترشی بهتر خواهد شد
سیر را رنده کرده و فلفل تند را خرد یا چرخ می کنیم همچنین فلفل دلمه ای های رنگی را بسیار ریز خرد می کنیم, نعنا خشک، ادویه، نمک و سرکه را با هم مخلوط می کنیم و در ظرف مخصوص ترشی، بادمجان ساطوری شده و گوجه فرنگی های خرد شده, سبزی های خرد شده, سیر, فلفل دلمه ای و فلفل تند را می ریزیم و مخلوط سرکه, نعنا, ادویه و نمک را نیز به آن می افزاییم
اگر یک ماه بماند عالی میشود
طرز تهیه ترشی کلم قرمز
مواد لازم
کلم قرمز
سرکه
نمک
فلفل
ادویه
همه به مقدارلازم وبستگی به ضاعقه دارد
طرز تهیه ترشی کلم قرمز
ابتدا کلم قرمز را خورد کرده و به قطعات دلخواه و بریزید توی یک ظرف پلاستیکی سپس نمک وفلفل وادویه را به سرکه اضافه کنید و حسابی هم بزنید تا خوب قاطی شود سپس سرکه ای که مواد را بهش اضافه کرده اید را بریزید روی کلم خوردشده و بعد درب ظرف را محکم ببندید و در جای مناسبی بگذارید تا بماند
حدود یک هفته طول میکشد تا ترشی جا بیفتد بعدازحدودیک هفته میتوانید درظرف رابازکنید و ترشی را در ظرف مناسب ریخته و سرو کنید. معمولا ترشی کلم قرمز همراه با انواع کباب و برنج سرو میشود. امیدوارم لذت ببرید
طرز تهیه ترشی لیته
مواد لازم
بادمجان يك كيلو
سبزي معطر پاك كرده نيم كيلو
فلفل دلمه ي سبز يك عدد
فلفل دلمه ي قرمز يك عدد
سير رنده شده يك قاشق سوپ خوري
فلفل سبز 50 گرم
هويج 3 عدد
كلم پيچ سفيد 250 گرم
سركه يك كيلو
ادويه ي ترشي يك قاشق سوپ خوري
نعناي خشك يك قاشق غذاخوري
پونه ي خشك يك قاشق غذاخوري
زرد چوبه يك قاشق مرباخوري
طرز تهيه ترشی لیته
- سبزي معطر شامل مرزه، ترخون، گشنيز، جعفري، نعنا و ... است كه آنها را كاملاً خرد مي كنيم - بادمجان را همراه پوست با يك ليوان سركه در يك ليوان آب مي پزيم. سپس در صافي مي ريزيم تا آب اضافي آن خارج شود در ضمن سير و بادمجان را با هم چرخ مي كنيم
كلم، هويج، فلفل دلمه اي سبز، فلفل دلمه اي قرمز و فلفل سبز تند را به طور كامل خرد كرده، به بادمجان و سير اضافه مي كنيم. در صورتي كه فلفل سبز مصرفي خيلي تند بود، مقدار آن را كمتر كنيد
بعد سبزي معطر، ادويه ي ترشي، نمك، زردچوبه، نعنا و پونه ي خشك را تركيب كرده و به مواد قبلي مي افزاييم
سپس سركه را به همه ي مواد بالا اضافه كرده و مرتب هم مي زنيم. حالا ترشي آماده است
برچسبها:
ماهی مالاتا یا ماهی فیویج از غذاهای محلی گیلان است. این غذا یکی از غذاهای سنتی بسیار قدیمی رایج در حوزه شمال شرقی کشور از شهرهای آستانه اشرفیه در گیلان تا رامسر در مازندران بوده که مبدأ آن شهر رودسر در گیلان میباشد.
مالاتای ترش با نام محلی “ماهی مالاتا” در گذشته صرفاً از ماهی سفید تهیه میشد ولی در حال حاضر آن را از انواع ماهیان درشت اندام دریای خزر مثل ماهی سفید، کفال، سوف و کپور دریایی و حتی ماهیان پرورشی گرمابی مثل کپور معمولی، آمور و کپور نقرهای تهیه میکنند.
دستور شماره یک
ماهی مالاتا (ورژن گیلانی) (غذای محلی شرق گیلان)
ماهی سفید رو از پشت باز کنید و به شکم بخوابونید. یعنی در واقع دو قسمت شکم هم سطح با ستون مهرهها قرار میگیره . . بعد ماهی رو بگذارید توی توری کباب (یا مالابیج چوب) و ماهی رو روی آتش بگذارید هر از گاهی هم ماهی را پشت رو کرده تا کاملاً پخته شود. البته در حین کباب شدن ماهی میتوانید مقداری آب نارنج تازه را به ماهی بزنید تا با آن پخته شود بعد از کباب شدن ماهی (البته باید دقت شود که ماهی سفید کمی دیر تر کباب میشود) آن را با چاشنی مخصوص که در پائین توضیح داده شده است میل نمائید.
بعد گردوی ساییده، رب انار، سبزی محلی (چوچاق که همون زولِنگ مازندرانیها ست)، ادویه، نمک و فلفل رو با هم مخلوط کنید تا به شکل یک خمیر شل در بیاد نام این چاشنی مخصوص در شرق گیلان ” انار آغوز ” هست که با زیتون هم صرف میشود.
دستور شماره دو
مواد لازم:
ماهی سفید تازه کامل (۱۵۰۰- ۱۲۰۰ گرمی) ۱ عدد
گردوی سائیده ۵۰۰ گرم
رب انار ترش ۲ پیمانه
سبزیجات معطر سائیده یا چرخ شده ۵۰ گرم
سیر چرخ شده ۵- ۳ حبه
گلپر، نمک و فلفل به میزان لازم
طرز تهیه، روش پخت ماهی:
ابتدا ماهی سفید تازه به خوبی شسته شده و موکوس سطح بدن و ذرات شن از سطح بدن و داخل برانشهای ماهی پاک میگردد. سپس ناحیه شکمی ماهی از آنال تا زیر حلق با یک چاقوی تیز برش داده شده و امعاء و احشاء ماهی خارج میگردد. درصورت وجود تخمدانهای رسیده در ماهی، آنرا میتوان خارج نموده و در تهیه غذا مورد استفاده قرار داد. ماهی را مجدداً شسته و آنرا در داخل یک دیگ درب دار از ناحیه پشتی قرار میدهیم سپس نصف لیوان آب به آن اضافه نموده و در روی اجاق گاز با شعله متوسط بمدت ۳۰ دقیقه پخته تا گوشت عضلات کاملاً از ستون فقرات و پوست ماهی جدا شود. میزان پخت باید به حد لازم باشد زیرا در اثر پخت کم، عضلات بخوبی پخته نشده و علاوه بر مشکل جداسازی گوشت، بوی ضخم ماهی گرفته نخواهد شد. و درصورت پخت بیش از حد نیز علاوه بر سفت شدن عضلات، گوشت ماهی خرد و تکهتکه خواهد شد. پس از پختن ماهی و سرد شدن آن ماهی از دیگ خارج شده و عضلات یک تکه از ماهی به آرامی و با دقت از ستون فقرات و پوست جدا میگردد. در این مرحله میتوان استخوانهای ناحیه شکمی و استخوانهای درشت عضلانی را نیز به آسانی بیرون کشید و فیله پخته شده کم استخوان تولید نمود. این عضلات پخته پاک شده را در سس مخصوص قرار میدهند.
روش تهیه سس مخصوص:
ابتدا گردوی سائیده را در یک کاسه بزرگ ریخته و ۲- ۱ لیوان آب ولرم به آن اضافه میکنیم. گردو را در آب حل کرده تا مخلوط غلیظی بدست آید. در ادامه به ترتیب رب انار ترش، سیر چرخ کرده، سبزیجات خرد شده و ادویه جات و نمک و فلفل را به آن اضافه کرده و هم میزنیم تا سس یکنواخت و رقیقی بدست آید.
برای آمادهسازی ماهی مالاتا نیز ابتدا عضلات پخته ماهی را در یک ظرف عمیق چیده و سس رقیق را بر روی آن میریزیم تا تمامی سطح ماهیه با سس اشغال گردد. سپس ظرف را بمدت ۶- ۴ ساعت در یخچال قرار داده تا سس به خورد ماهی برود. مالاتای ترش با نام محلی “ماهی مالاتا” یک غذای سرد بوده که معمولاً با برنج آبکش یا کته، ترب محلی، اشپل ماهی، باقلای مازندرانی و ماست سرو میگردد.
وایییییییییییییییییی اخ اخ مه گوشنه
برچسبها:
حصیر بافی یکی از هنرهای دستی اصیلی است که در بافت آن علاوه بر ذوق و هنر، عشق به طبیعت نیز موج می زند.
این هنر از صنایع دستی و خانگی بسیار رایج در استان گیلان است و تولید انواع سبدها و حصیرها در اکثر نقاط این استان رواج دارد . حصیر در اندازهها و شکلهای مختلف بافته میشود و مصارف گوناگون دارد . زنبیل ، کلاه ، سفره ، سبد ، آبکش و زیرداغی حصیری در تمام خانههای گیلان وجود دارد . حصیر و سبد تنها جنبه مصرفی ندارند بلکه تعداد قابل توجهی از حصیرها و سبدهایی که در نقاط مختلف گیلان بافته میشود و مخصوصاً سبد و حصیرهای رنگی دارای جنبههای هنری و تزئینی است. ایران یکی از 16 کشور تولید کننده لوازم حصیری در جهان است
زنان بندرانزلی، غازیان و آبکنار در بافت حصیر شهرت خاصی داشتهاند و حصیرهای این مناطق از مرغوبیت خوبی برخوردار بوده است. در گذشته، این هنر از چنان مرغوبیتی برخوردار بود که برخی از تجار در غازیان بیش از 100 خانوار حصیرباف داشتند و به تولید و بازرگانی این رشته میپرداختند. از آنجا که الیاف طبیعی به مرور زمان تجزیه میگردد، نمونههای قدیمی در دست نمیباشد. اما درکتب و مستندات برجای مانده به حصیربافی گیلان اشاره شده است. به عنوان مثال: جیگلاک در کتاب سیری در صنایع دستی ایران مینویسد: حصیرهای ساخت شمال طرحهایی هندسی دارند که از خود بافت نی طبیعی یک رنگ پدید میآیند.حصیربافی از جمله صنایع دستی بومی گیلان است، که در تولید آن از مواد اولیه طبیعی استفاده میگردد و کلیه مراحل تولید به شیوه کاملا سنتی و توسط زنان انجام میشود. رویش انواع گیاهان خودرو با توجه به اقلیم منطقه در کنار مردابها و آبگیرها سبب پدید آمدن انواع محصولات حصیری از دیرباز تاکنون در گیلان شده است.این گیاهان در اواخر فروردین تا اوایل اردیبهشت ماه شروع به جوانه زدن و در پایان تابستان قبل از برداشت برنج نهایت رشد خود را مینمایند. در این زمان عمل برداشت اغلب توسط مردان صورت میگیرد. برای بافت زیرانداز حصیری از گیاه" سوف" بهعنوان پود و از کنف بهعنوان تار استفاده میشود. امروزه از نخ پنبهای نیز به عنوان تار استفاده میگردد. این زیرانداز زیبا و هماهنگ با آب و هوای مرطوب خطه گیلان که با دستگاه چوبی سنتی ساده و ابتدایی بافته میشود نه تنها در کف اتاقها، بلکه در کنار دیوارها و حتی در سقف خانهها استفاده میگردد.
سبد بافی و حصیر بافی به عقیدهی بسیاری از محققان ، پس از سنگ تراشی قدیمیترین صنعتی است که انسان با آن آشنایی حاصل کرده است . این صنعت منشاء بسیاری از صنایع دستی دیگر از جمله پارچه بافی ، گلیم بافی ، بامبوبافی ، سفال گری و کوزه گری است . هنگامی که بشر هنوز با صنعت سفال گری آشنا نشده بود وی سبدها را با گل پوشانده در روی آتش میپخت تا فلزهایی به دست آورد که کاربردهای مختلفی نظیر نگهداری آب مناسب باشد (( بسیاری از انواع کوزهها و سفالینههای روزگاران نوسنگی و مس ، نیها یا ترکه هایی در خود دارند که احتمالاً به جای ریسمان به کار میرفته و نشانه آن است که سفال گری اصلاً از فن سبد بافی پدید آمده است . بافتن گلیم و قالی و انواع پارچهها از روی سبد بافی و حصیربافی اقتباس شده است . قدیمیترین نمونه دست باف به حدود 6 هزار سال قبل تعلق دارد ، در حالی که نمونههای حصیربافی مکشوفه در آفریقا به پیش از این تاریخ مربوط میشود . اگر قبول داشته باشیم که صنعت سفال گری در حدود 10 هزار سال پیش پا به عرصه وجود گذاشته است . سبد بافی و حصیربافی عمومی بیش از این مدت دارند . از سبد در اندازهها و شکلهای مختلف به عنوان ظرف استفاده میشود و حصیر برای پوشاندن کف و سقف به کار میرود . در گذشته زیر انداز و کف پوش روستائیان از حصیر بود و امروز هم استفاده از آن در بیشتر روستاهای ایران رواج دارد . حصیرهای ساخت گیلان و سایر نواحی شمال ایران طرحهای هندسی دارند که از بافت نی طبیعی یک رنگ پدید میآیند .
نقل است که گاه، روستاییان بر این عقیده هستند که حصیر بافته را دورتادور خانه به حصار بیرونی بنا تکیه داده تا به دیگران نشان دهند که دختران دم بخت آنها این هنر را به خوبی میدانند و به عنوان یکی از امتیازات خانهداری، این صنعت دستی را همراه خود به خانه بخت برده و همینطور به فرزندان خود انتقال میدهند.
مواد اولیه :
سوف: گیاه سوف یا سیم یا سوم به صورت لولهای با قطر 1 تا 2 سانتیمتر و گاهی نیز کمتر و به درازای 50/1 تا 70/1 سانتیمتر و بعضی اوقات به 2 متر هم میرسد و به صورت وحشی در مردابها و آببندانها و چپرها میروید. این گیاه، گرد سوزنی و استوانهای توپر و اسفنجی است که رنگ آن در ابتدا سبز و پس از خشک شدن کرم شکلاتی است. برای بافتن حصیر سوف را بریده و جلوی آفتاب به صورت دستهای گذاشته تا خشک شود. دلیل خشک کردن سوف در آفتاب این است که حصیر سفید درآید، در غیر این صورت رنگ حصیر سیاه میشود.
لی: لی یا گالی از جمله گیاهانی است، که به خودی خود رشد کرده و نیاز به مراقبت ویژهای ندارد و در کنار مردابها نیز کنار ساحل به راحتی قابل تهیه است. اوایل فصل تابستان زمان چیدن این گیاه و خشک کردن آن میباشد. بهترین محل برای نگهداری گیاه خشک شده لی، در پشتبام خانههای روستایی است. زیرا گرمای موجود در آن فضا از تغییر رنگ و پوسیدگی الیاف بر اثر رطوبت موجود در هوای گیلان جلوگیری میکند .پس از خشک کردن الیاف، رنگهای موردنیاز تهیه و برخی الیاف رنگ آمیزی میشوند. الیاف مناسب برای بافت، به سه دسته تقسیم میشوند: الیاف ریز جهت تهیه ریسه و اتصال نوارها به یکدیگر- الیاف متوسط جهت بافت نوار اولیه و تهیه انواع تولیدات-الیاف درشت برای تهیه بافتههای داری که از ارزش و ظرافت کمتری در بافت برخوردار است.
کنف: بذر کنف در بهار کاشته میشود. وقتی که ساقه و برگ کنف زرد و تخم آن سیاه میشود، نشانه رسیدن است. پس از برداشت یکی دو روز در خشکی میخوابانند تا پلاس بخورد. بعد آن را مدتی در آب برکه و مرداب میخوابانند تا پوست بدهد و آماده پوستکشی شود .پس از پوستکشی آن را میشویند و آویزان میکنند تا خشک شود .از تارهای کنفی برای چلهکشی حصیر استفاده میشده است. البته امروزه به علت سختی تهیه کنف اغلب از نخهای پنبهای استفاده میشود.
در حصیربافی علاوه بر این گیاهان، گاهی از کلوش (ساقه برنج) در تهیه حصیرهای کوچک و کمبها و جارو، و از گیاه کولر در حصیرهای دیواربند استفاده میشود.
محصولات حصیری گیلان بیشتر با رنگهای روشن بافته و نقوشی که در محصولات حصیری این خطه به کار میرود بیشتر هندسی است که معمولا مشابه کنگره های لوزی شکل و یا مربع با رنگهای شاد مانند سبز، قرمز، صورتی، زرد، نارنجی و گاهی نیز قهوه ای هستند.
محصولات حصیری که در گیلان بافته میشوند از ظرافت و زیبایی بیشتری نسبت به محصولات دیگر استانهای کشور برخوردارند که می تواند به دلیل آب و هوای این منطقه باشد.به لحاظ تنوع محصولات نیز میتوان گفت که در استان گیلان این تنوع بیشتر به چشم می خورد، وجود انواع زیرداغی حصیری، سبدها و دیس های حصیری و انواع مختلف دیگر خود گواه این مطلب است
نمونه کارهای حصیر بافی توسط استاد عزیز سرکار خانم بردباری
برچسبها:
سبد بافی یا همان مروار بافی
البته تهیـهٔ آن درمنـاطق دیگر نیز امکان پذیر بوده و حتـی در مناطـق جنـوبی کشور ( از جمله خوزستان ) نیز احتمالاً تولید آن رواج دارد . مرواربافان پس از تهیهٔ ترکه از مناطق فوق آن را انبار نموده و به تدریج پس از گرفتن زوائد آن ، ترکه ها را از طول به سه یا چهار قسمت تقسیم نموده و آنها را در پاتیل های مخصوصی با آب می جوشانند و لایهٔرویی آن را می گیرند و پس از خشک شدن جهت بافتن از آنها استفاده می کنند .
مروار دارای ویژگیهای خاص خود می باشد . رنگ آن زرد است و وقتی روغن جلا می خورد به رنگ طلایی در می آید . لازم به توضیح است که نوع نامرغوب آن بیشتر به رنگ سیاه و سبز می باشد . پس از بافتن مروار باید آنرا نزدیک به ۴۸ ساعت در معرض آفتاب بگذارند و این کار بدین جهت انجام می گیرد که بر اثر تابش نور آفتاب به ترکه های مروار ، رنگ آنها روشن تر شده و به رنگ طلایی در می آید .
محصولاتی که مرواربافان تولید می کنند
سبـد گردکوچک و بزرگ ـ سبد بیضی کوچک و بزرگ ـ سبد قایقی کوچک و بزرگ ـ کاسه در اندازه های مختلف ـ سبد کشکولی ـ سبد جای میوه ـ سبد پنجره ای ـ ساک پیک نیک ـ سبد دو طبقه سبد سه طبقه ـ جای لباس ـ جای بچه ـ جای روزنامه ـ انواع لوستر ـ انواع شکلات خوری ـ جای سوزن ونخ ـ جای تخم مرغی ـ میز و صندلی و مبل و محصولات متنوع دیگر . در مرواربافی علاوه بر ترکه های مروار ، از مواد دیگری مانند تختهٔ سه لائی ، انواع میخ ، روغن جلا و مفتول های سیمی نیز استفاده می شود و ابزارآلات تولید مروار عبارتست از اره ، رنده ، چکش ، انبردست ، گازانبر و قیچی باغبانی .
مرکز اصـلی فعالیـت دست اندرکان این صنعت اطراف آستانهٔ اشرفیه و مخصوصاً قریهٔ ْ کـورکـا ْ ، می باشد و به طور پراکنده در مناطق دیگر استان گیلان از جمله اطراف بندرکیاشهر و در صیقلان بازار جمعه نیز دیده می شود .
شیوهٔ کار مرواربافان شبیه بافت شعاعی بامبو است ، به این طریق که بافندگان ابتدا ترکه های درخت را که مادهٔ اولیهٔ مورد مصرفشان است انتخاب و آن تعداد از ترکه هایی را که قابلیت تقسیم شدن به دو ، سه یا چهار قسمت را دارند ، برش طولی داده و سپس از نظر اندازه به طول های مورد نیاز درآورده و در آب می خیسانند تا انعطاف پذیر و قابل استفاده شود .
در مرحلهٔ بافت ، تعداد چهار عدد از ترکه ها در کنار یکدیگر قرار گرفته و تعداد چهار یا پنج ترکهٔ دیگر بصورت متقاطع روی آنها قرار می گیرد تا تشکیل یک ستارهٔ هشت پر را بدهد آنگاه به وسیلهٔ ترکه های باریکتری مهار شده و بافنده با ترکه های نازک عمل بافت را به شیوهٔ یکی از زیر ، یکی از رو آغاز نموده و ترکه ها را به طور یکی در میان از لابلای ترکه هایی که قبلاً بطور متقاطع روی یکدیگر قرار گرفته عبور می دهد و اینکار را تا تکمیل قسمت کف شیئی که تولید آن مورد نظر است تعقیب می کند .
بعد از پایان کار بافت قسمت کف ، در محلی که قرار است از آنجا به لبهٔ کار بافته شود عموماً صنعتگران به بافت حالت مارپیچی داده و کار را به شیوهٔ قبلی ادامه می دهند و انتهای کار را نیز بصورت مارپیچ درآورده و سرتکه ها را به داخل قسمت مارپیچ خم می کنند .
برچسبها:
شعرهای محلی گیلکی
گیلکی یکی از لهجه های شیرین وباستانی ایران یکی از شعب زبان پهلوی است که ساکنین بخشی از حاشیه دریای خزراز قدیم الایام بدان تکلم می نموداند.گویش مذبور به حد کفایت غنی و پایدار است که به جز واژه هایی که با مفاهیم امروزی را برساندنقصی در ان مشهود نیست.درشرق و غرب منطقه گیلان که حد فاصله شان سفید رود است تفاوتهایی در گویش مزبور به چشم می خوردتا جایی که ساکنان دو طرف سفید رود مقاصدشان رابه تنهایی درک می کنند.
در این حوزه جغرافیایی که اکنون گیلان نام دارد گذشته از لهجه شیرین گیلکی لهجه هاوزبان های دیگر نیز چون طالشی،گالشی وغیره تکلم میشود.شعر گیلکی یکی از اصیل ترین ولطیف ترین شعرهای فارسی است.اهنگ وریتم آن بسیار سلیس وروان ومغزدار وپرمعنی است وآهنگهای آنها اغلب اصیل ودلنشین وباصفا است.چند نمونه زیر گویای این حقایق است:
دوبیتی های محلی
پاچه دختر بامم تی بردنه ر
زروزیور بیهم تی گردنه ر
ایم شب بامم تی پهلو نشستنه ر
تی ماره سگ بوبو می گیفتنه ر
هوا گرمه می دلبردر بیجاره
خوره افتاب این دیل بیقراره
بوشو ابر بگو بارش بواره
که می یار طاقت گرمی نداره
ستاره اسمون دنباله داره
همه تقصیر اینه زن مار داره
خو دخترا بره محله داره
خودش سیره مرا گرسنه داره
بیا لاکو گل شادی بکاریم
بیشیم از کوه وصحراو دواریم
تو می عیش و امیدی من تی عاشق
بتا تا از چومانوارش بواریم
تی چشمون هم چونرگس نازدانه
تی نیگاه فتنه دانه رازدانه
توگونی ساغرچشمون مستت
شراب خالص شیرازدانه
مرا گو ،موتی امرا قاربوگودم
من آخرنودونم چیکاربوکودم
هینه دونم تی واستی من تی پره
چهارسال بی مواجب کاربوگودم
نه قاصد نه خبر بوماخدایا
نه می یارازسفربوماخدایا
بوبوم تنها وتنهاباغم ودرد
می دیل باغم بسربوما خدایا
تی دیل سنگ می دیل چون آردنرمه
تی جان سردمی جان چوشعله گرمه
تی دیل چون سنگ وآهن سفت وسخته
می پوست چون کرگدن یکپارچه چرمه
بهاربومامی دیل شیدا نوبوسته
می دیل ازغصه وغم وا نوبوسته
بقربان رخ زیبای اون شم
که مانندگلی پیدانوبوسته
تی رودخترچه گلبرگه بهاره
تی لب گلگون ترازخون اناره
تی قدسروه تی ابرو کمونه
تی چوم میخواره مانستن خماره
بوشویی لاکو جون تنها بوبوستم
تی واستی مجنون صحرابوبوستم
تی چومان رنگ دریای خزربو
تی خاطر عاشق دریا بوبوستم
شب مهتابی وچمخاله خوبه
شراب کهنه هفت ساله خوبه
لیلکی داربُن مست وغزل خوان
همه دیمون مثال لاله خونه
ببینم ماهی بیشیم دریا به دریا
ببینم آهوبشیم صحرابه صحرا
ببینم جفت کبوتربال بگردن
چراگیریم میان آسمون ها
بهاربوما می دیله غم بیگیفته
می دیما زردی عالم بیگیفته
خوبه امشوبشم درباغ وصحرا
گل برگانه سرشبنم بیگیفته
نانم می دیل چره غم داره امشو
هوامثل می چوم نه دارا امشو
خدایا می نگارو ده فارسان
که می آغوش اوناکم داره امشو
"ترانه های جوانی"
چه دست به دام جوانیه
بهارزندگانیه
نشاط جاویدانه
بسوختمه بساختمه
می هسته ای بباختم
تی امره ازکوغم بگم
ایتادوتانی می غم
تادست زنی مراکفم
چه بسکه غم بخوردمه
همش ستم بخوردمه
که ره بگم تمامه بم
نبوسته پخته خامه بوم
بدام بسته رامه بوم
زبان گفتنا نارم
که شرح می غمه بدم
کتاب زندگی می شین
حکایت غمه هاچین
می خنده،خنده ای ندین
تنورآتش می دیل
که شعله سرکش می دیل
کیه که مهربان به به
می همره هم زبان به به
بسرمی سایبان به به
کلیداَ،زمانه جا
اَ،دشت بی کرانه جا
دلا،بدل کویه راَیَه
وفا نیافته رسوایه
چه دست غصه بی پایه
تَرا هاچین فدا نکن
فدای اَوفا نکن
وفا بعهد بده مرا
بیادداد بَده مرا
زمانه یادبده مرا
که هرکِه بینوا تره
محبت آشناترِه
جام وفا
آلوده اگردیل بگناه تره قربان
نشکن می دلا جام وفای تره قربان
خون خانه مستان صفای تره قربان
آئینه بی رنگ وریای تره قربان
دل اشکیننادیده گنای تره قربان
نشکن می دلا،جام وفای تره قربان
چنقدرتی واسی دیده،میانگاه وانخفتن
تاوقت خروس خوان شب مهتابی نخفتن
مژگان مَره،مروارید اشکانه سفتن
رسوای داره رازدلامردم گفتن
اَ،کارانکن خبط وخطای تره قربان
نشکن می دلا،جام وفای تره قربان
رنجیرتی موتا که ایسه طوق می گردن
آسان زتی دست جان بسلامت نشا بردن
من زنده بامیدتوام تادم مردن
دشمن توبدا،چاه بکنه غم نوا خوردن
چاه کن همیشه درته چاهِ ترهِ قربان
نشکن می دلا جام وفای تره قربان
می جان بی تِی،کوره حسرت نوابشتن
یا مثل کبوتربه می خانه نوا نشتن
یا که نشینی وانَکنی فکر ورشتن
ازدست خودتقدیرنتانه هیچکه جه ویشتن
هرجا بشی هن،آب وهوایِ ترهِ قربان
نشکن می دلا،جام وفای تره قربان
غم خوارمنی،غم خوری،آنهم غم دیگر
می حال توبهتر دانی ای خوشکله دلبر
جز خُبی وخُوش قولی نانی هیچ چیز بهتر
آن چیز که به دانی خوشبختی دختر
پاک دامنی وشرم حیایَ تره قربان
نشکن می دلا،جام وفای تره قربان
دوران جوانی امِه شین عین بهاره
آهوی بیابان مانه پا بفراره
تا چُم بزه ای،دنی که پیری بیاره
دایم بخدا غصه مره مونس یاره
یاری چه خویاره جدای تره قربان
نشکن می دلا جام وفای تره قربان
برچسبها:
دیلمان از مرکز رشت در فاصله 52 کیلومتری قراردارد و اگر تصمیم داشته باشید برای یک تفریح یک روزه یا چند روزه به این منطقه سفر کنید می توانید از شهرستان سیاهکل مسیر جنوب شهر را در پیش بگیرید ونزدیک به 45 کیلومتر را سراسر در جنگل وکوهستان با جاده آسفالته مناسب طی کنید. البسه گرم ومناسب در فصل تابستان را فراموش نکنید.
برچسبها:
روش اول
مواد لازم:
زیتون= 1کیلو
سیر= 1بوته
مغز گردو ی چرخ شده= 1 پیمانه
اب انار= 1پیمانه
سبزی معطر (در گویش ما زندرانی زلنگ(در گویش گیلانی چو چاق)= 2 بسته
رب انار= 1 قاشق
دانه انار ترش در صورت تمایل= نصف پیمانه سایده شده
گلپر= 2قاشق چای خوری
طرز تهیه:
اول زیتون ها هسته آنرا جدا کرده می شوییم سبزی معطر را شسته خوب چرخ می کنیم معمولا باید سبزی ودانه انار را با هم بسابیم حالا چون وسایله برقی در دسترسمان هست از انها استفاده می کنیم وقتی سبزی را چرخ کریم اب زیتون را خالی کرده و گردوی چرخ شده و سبزی ورب انار گلپر سیر کوبیده رابا هم مخلوط می کنیم بعد مقداری از اب انار را میریزم باز مخلوط می کنیم اگر مزه وترشی ان خوب بود بقیه آب انار را نمی ریزیم در صورت تمایل می توان ترشی وسیر انرا بیشتر کرد واقعا خوش مزه است امید وارم که خوشتان بیاید
روش دوم
مواد لازم:
زیتون سبز بدون هسته ۵۰۰گرم
نعنا ، گشنیز و چوچاق ۳قاشق سوپخوری
آب انار ترش ۱پیمانه
مغز گردو ۲۰۰گرم
سیر ۲ حبه
رب انار یک سوم پیمانه
دانه انار ترش یک دوم پیمانه
نمک و گلپر به میزان لازم
طرز تهیه:
مغز گردو را بسایید.سبزی ها را بشویید و کاملا ریز خرد کنید.
زیتون انتخابی را امتحان کنید;اگر شور بود یک ساعت در آب سرد بخوابانید تا شوری آن گرفته شود.
زیتون را در کاسه ای کود بریزید و مغز گردوی ساییده و سبزی های خرد شده را به آن بیفزایید.در صورتی که سبزی چوچاق را که نوعی یبزی محلی و مخصوص شمال است در دسترس نداشتید به جای سبزی چوچاق یک قاشق چایخوری نعنای خشک بریزید.
سیر را بکوبید و به زیتون اضافه کنید.
آب انار ٬ رب انار و دانه انار ترش را درون مخلوط بریزید نمک و گلپر را اضافه نمایید و زیر و رو کنید تا مخلوط شوند. مخلوط به دست آمده را ۲ ساعت در یخچال بگزارید تاجا بیفتد. سپس (زیتون پرورده) آماده مصرف است.
روش سوم
مواد لازم:
زیتون= 1کیلو
سیر= 1بوته
مغز گردو ی چرخ شده= 1 پیمانه
اب انار= 1پیمانه
سبزی معطر (در گویش ما زندرانی زلنگ(در گویش گیلانی چو چاق)= 2 بسته
رب انار= 1 قاشق
دانه انار ترش در صورت تمایل= نصف پیمانه سایده شده
گلپر= 2قاشق چای خوری
طرزتهيه
اول زیتون ها هسته آنرا جدا کرده می شوییم سبزی معطر را شسته خوب چرخ می کنیم معمولا باید سبزی ودانه انار را با هم بسابیم حالا چون وسایله برقی در دسترسمان هست از انها استفاده می کنیم وقتی سبزی را چرخ کریم اب زیتون را خالی کرده و گردوی چرخ شده و سبزی ورب انار گلپر سیر کوبیده رابا هم مخلوط می کنیم.
بعد مقداری از اب انار را میریزم باز مخلوط می کنیم اگر مزه وترشی ان خوب بود بقیه آب انار را نمی ریزیم در صورت تمایل می توان ترشی وسیر انرا بیشتر کرد واقعا خوش مزه است امید وارم که خوشتان بیاید
نکته های مهم در تهیه زیتون پرورده شمالی :
در مصرف رب انار و آب انار دقت کنید. اگر آب انار بیش از یک لیوان باشد زیتون پروردهاتان آب میاندازد و آب و دانش از هم جدا میشود. رب انار را هم زیاد اضافه نکنید زیتون پرورده نباید زیاد ترش باشد.
طعم و مزه زیتون پرورده به سیر آن است ولی اگر سیر دوست ندارید از پودر آن که بوی کمتری دارد استفاده کنید.
اگر زیتون سبزی که خریدهاید تلخ است برایازبین بردن تلخی زیتون آن را یک شبانهروز در آب نمک و آب لیمو بخیسانید تا تلخی آن برطرف شود.
برچسبها:
یعنی عاشق این غذا ها هستم
مواد لازم :
۱/۲ فنجان مغز گردوی چرخ کرده
۱/۲ فنجان جعفری ساییده ویا ریز ساطوری شده
۱ کیلو گوشت کبابی
۱ فنجان پیاز رنده شده
۱ فنجان آب انار ترش
نمک و فلفل به مقدار کافی
طرز تهیه :
گوشت را به قطعات کبابی خرد کنید.سپس در ظرف گودی بقیه مواد ذکر شده در بالا را با هم مخلوط کنید. گوشت را برای یک شبانه روز در این مخلوط بخوابانید. سپس به سیخ کشیده و کباب کنید.
ای من گشنم شد
ای چه لذتی داره سر این سفره
یه کم سلیقه از خودتون در وکنید
تی ناز مره بکوشت
طرز تهیه ترش تره:
مواد لازم: مغز گردوی سائیده شده 350 g سبزی : تره جعفری گشنیز نعناع (یک دسته کوچک) خالواش وچوچاق (اگه نداشتید می تونید بجای اونا یه مقدار کم پونه خشک شده اضافه کنید) جمعا 1 kg گوشت چرخ کرده 500 g پیاز متوسط 1 بته رب انار ترش یا اب انار یا اب غوره به حدی که خورش ترش شود نمک وفلفل به اندازه لازم
مغز گردو را مثل گردوی خورش فسنجان می ساییم تا نرم شود سبزیها را شسته و می گذاریم تا ابش برود و بعدا ساطوری ریز خرد مکنیم و 3 قاشق از سبزی را برداشته و بقیه رو سرخ میکنیم . مغز گردو رو مثل فسنجون با رب انار یا اب انار بار می زاریم تا پخته بشه وقتی به روغن افتاد سبزی سرخ کرده رو اضافه میکنیم و بعد پیاز رو روی گوشت رنده کرده زرد چوبه و نمک میزنیم و 3قاشق سبزی رو اضافه می کنیم و خوب ورز مدیم . بعد از مخلوط گوشت کوفته هائی کوچکتر از گردو درست میکنیم و وقتی خورش با سبزی کمی جا افتاد ودر حالت جوش کوفته ها رو اضافه می کنیم و ترشی رو اضافه کرده (شمالی ها ترش می خورن می تونید بر حسب ذائقه ترش کنید) نمک وفلفل می زنیم شعله رو کم می کنیم و می زاریم خورش جا بیفته .
انار بیچ رو گیلانی ها با کته و ماهی شور یا ماهی دودی و ترب سفید میل می کنند .
شیمی جان قوربان
نوش جان
برچسبها:
برچسبها:
بارون میاد از آسمون
از ابر بی نام و نشون
صدای رعدوبرق میاد
چه ترسی افتاد دلمون
شماله و بارونای خاکستریش
بوی بهشت میاد خدا،چقدتوهستی مهربون
صدای مرغ دریا میپیچه تو گوشمون
چه خوش نوا، چقد هستن فراوون
مسافرا میان باهم،بعضیاشون توی راهن
چه خوشحالن،چندشبی رو هستن مهمون
راستش دیگه ماشینا از درختا بیشتر شدن
توروخدا ببین سر اون میدون
اون قدیما فضایی داشت،صفایی داش
اما حالا دودی میشی پاتو بزاری بیرون
قشنگترین جا تو دلم شماله
شمالی که ازش نمیگذرم آسون
هرجور باشه نجیبه وعجیبه
برچسبها:
طرزتهیه نان محلی که به نام خلوه نان معروف است را برای شما توضیح میدهم . (خلوه به زبان ما هست و همان سبزی شنبلیله می باشد که دانه های شنبلیله بعد از سابیده شدن جهت خوشمزه و خوش بو کردن این نان استفاده می شود )
برای پختن این نان احتیاجی به تنور نیست و همین طور که در عکس هم مشاهده می کنید از دو تا بلوک و هیزم جهت آتش و وسیله ای که از خاک رس درست شده است و با نام طوه می شناسیم، استفاده می شود ( لازم به ذکر است که از اجاق گاز و پیکنیک هم برای تنورش می توان استفاده کرد و طوه یا توه همان تابه هست که به زبان ما به این صورت گفته میشود ) مواد لازم برای این نان : - کدو - آرد گندم - آرد برنج - شکر - آب
طرز تهیه نان : کدو حلوایی را بعد از پوست کندن با شکر می پزیم . بعد از این کار کدوی پخته شده را خوب له می کنیم و همچین کمی آب و آرد گندم به اندازه دو پیمانه و آرد برنج به اندازه یک پیمانه و پودر خلوه به آن اضافه می کنیم و خوب هم می زنیم تا در هم رفته و جا بیفتد . خمیر به دست آمده را ورز می دهیم مانند تمام خمیرهایی که برای نانها و کیکها استفاده می شود . آنگاه خمیری با رنگ زرد که بخاطر کدو می باشد به دست می آید .
خمیر را به چانه های کوچک در آورده و با دست به صورت دایره ای در می آوریم و آنگاه با وردنه آن را خوب گرد و نازک می کنیم . اندازه این نان به قطر حدود ۲۰ سانتیمتر می باشد . (وردنه وسیله ای چوبی که مخصوص نازک کردن خمیر نان با اندازه های متفاوت است که قبلا جهت نانواییها هم استفاده می شد ولی در حال حاضر به خاطر پیشرفت دستگا هها دیگر استفاده نمی شود . )
همزمان با آماده کردن خمیر تا نان فردی دیگر هم در کنار تنور به آماده کردن آتش و گرم کردن طوه مشغول می باشد . نان را بر روی طوه گذاشته و بعد از چند دقیقه آن را برای اینکه طرف دیگرش هم پخته شود بر می گردانیم در مرحله آخر آن را روبروی آتش مستقیم نگه می داریم . با این عمل نان به صورت بادکنکی از داخل باد می شود و کمی هم برشته تر . خلوه نان شیرین هست و هیچ احتیاجی به هم خوری با مواد غذایی دیگر ندارد . من اگر بدانم که یکی از همسایه ها در منزل در حال پختن این نان هست حتما برای گرفتنش به خانه شان می روم . چون بسیار خوشمزه است و نمی شود از آن گذشت .
برچسبها:
یکی از زیباییهای روستای من دیدن حیوانات اهلی و غیر اهلی در همه خانه ها ست
این عکسها را خودم گرفتم و امیدوارم خوشتان بیاید
برچسبها:
عکسی که مشاهده می کنید مربوط به وسیله ایست که الان جای خود را به سبزی خردکن،آسیاب و . . . داده است . در زمانهای نه چندان دور مادران ما سبزی را اول با چاقو خورد کرده سپس آن را در نمکار ریخته و با سنگی که میبینید میسابیدند . کاری که با مچ دست صورت می پذیرفت و بسیار دشوار بود .
اما امروزه کمتر کسی از این وسیله استفاده می کند و نمکار بیشتر برای خالی دشکنه استفاده می شود . روش : خالی ( گوجه سبز ) را در نمکار میریزیم با سنگ آنها را شکسته و نمک و دلال میزنیم .
سبزی و گردو و . . . به این وسیله خرد (سابیده ) و برای فسنجان و دلال و . . . استفاده میشد .
برچسبها:
اندازه قوی فریادکش 150 سانتیمتر است؛ منقار سیاه با قاعده زرد لیمویی ، این پرنده را از قوی گنگ متمایز می سازد که منقاری نارنجی با قاعده برآمده و سیاه دارد . همچنین با گرد راست و صدای شیپور مانند نیز مشخص می شود.
شبیه قوی کوچک است و فرق آن با قوی کوچک عبارت است از اندازه خیلی بزرگتر ، سر دراز که از نیم رخ تخت بنظر می آید ، زردی بیشتر قاعده منقار که شکل مثلث و راس آن به سمت جلو می باشد ، و صدای مخصوص .
پرنده نابالغ قهوه ای کمرنگ مایل به خاکستری و روی هم رفته ، خاکستری رنگتر از نابالغ قوی گنگ است . منقار صورتی کمرنگ با نوک تیره دارد.
رفتار و پرواز این پرنده ، شبیه قوی گنگ است با این تفاوت که راحتر راه می رود ، شاهپرهای ثانوی بال را بلند نمی کند و هنگام پرواز بالهایش صدای خاصی ندارد . معمولا به صورت گله های پرسرو صدا دیده می شوند پرواز دسته جمعی آنها بصورت خطوط مورب و نامنظم و یا به شکل " ^ " است.
صدای قوی فریادکش شبیه قوی کوچک است، اما قوی تر و کشیده تر و آهنگین به صورت "ها-ها-ها، Ha-Ha-Ha" یا "کو-کو-کو، co-co-co" و معمولا سه سیلابی است.
معمولا در سواحل دریا ، ماندآبهای ساحلی ، دریاچهها و رودخانههای بزرگ به سر می برد.
قوی فریاد کش از جمله پرندگانی است که زمستان ها در سواحل دریای خزر ، نسبتا فراوان است (مهاجر زمستانی) و نیز بصورت سرگردان در فارس و سیستان دیده شده است .
با توجه به شکار بی رویه این پرنده، ضروری است که بطور جدی از برنامه ای برای حفاظت آن در نظر گرفته شود، متاسفانه برنامه خاصی در حال حاضر برای حفاظت قوی فریادکش وجود ندارد.
برچسبها:
نوعی کوکوی بادمجان گیلکی که با نان یا کته خورده میشود. برخلاف ظاهر سادهاش طعم فوقالعادهای دارد و تهیه آن در زمان و هزینه صرفهجویی میکند.
مواد لازم برای ۴ نفر:
بادمجان متوسط: ۳عدد
تخممرغ: ۴ تا ۵ عدد
روغن، نمک و فلفل: به میزان لازم
زردچوبه: یک قاشق چایخوری
روش تهیه:
۱ - بادمجان را پوست کنده و به صورت حلقههایی به ضخامت ۲ سانتیمتر ببرید، روی آن نمک پاشیده و در آبکش بگذارید تا تلخاب آن خارج شود. پس از حداقل نیم ساعت، آن را شسته و خشک کنید.
۲ - بادمجانها را در روغن سرخ کنید، سپس با حوله کاغذی روغن اضافه آن را بگیرید.
۳ - یک تابه را چرب کنید و بادمجانها را کف آن بچینید. تخممرغها را در یک کاسه شکسته، زردچوبه، نمک و فلفل را اضافه کرده و هم بزنید تا یکدست شود.
۴ - تابه را روی شعله متوسط داغ کنید، سپس تخممرغها را اضافه کرده و آن را بپزید تا تخممرغ ببندند. پس از ۱۰دقیقه، آن را برش داده و پشتورو کنید تا هر دوطرف آن بپزد. این غذا را با گوجهفرنگی، ماست و کته سرو کنید.
بلامیسر نوش جون
برچسبها:
مار جان؟
هان؟
مره پول فدی بشم می دوماغه چوکونم؟
پول جا کایه باوردم زای!!!
تی دوماغ چیسه مگه؟؟؟
می دوماغ ایبچه درازه مره گویند رشتی دوماغ دراز چی بوکونم می ابرو شوئوندره
ایبچه پول فدن بشم می دوماغه عروسکی چاکونم
بشو بشو تره گیر باوردی اون مردی که تره دوماغه واسی بخایه اون مرد نیه
ماررررررررررررررر تو چرا نفهمی منم جوانم منم ارزو دارم
ای تی ارزوی تخت سر بنم
الان رشته میانه نگاه بوکونید تووووووووووومام دوماغان عمل بوکودئه
چی واسی نانم !!!
فقط انا دانم که اما خیلی موجودات بیخودی ایسیم!!!
بدینید خو دوماغه عمل بوکود خو روسریه ببرده بوجورتر
اجور اعتماد به نفس بدرد نخوره به نظر من انجور ادمان
عقده دارند دوست دارند تو چشم ببن خاک شیمی سر
!!! ولی یه چیزی تره بگم تو هونی!! تره چاکودی
بلبله جای قناری بزئی مره غرو فر نمه امون
تو همون اولی ایسی از نظر من بفهمستی؟؟؟؟؟؟؟
برچسبها:
من که گشنم شد شما چی؟؟؟؟
برچسبها:
این که میدونین چیه؟
بهش میگن گمج ، خیلی غذاهای خوشمزه شمالی که منو شما دوست داریمو توش درست میکنن و خوشمزه تر میشه مثل: فسنجون ، باقلاقاتق ، ترشی تره ،آلومسما ، خوتکا فسنجون، کولی قرابی ,مرغ ترش و….. اگه شما هم غذای دیگه ای میشناسین که این تو درست میشه میتونین بنویسین.
عکس فوق دیگ سفالینیه که توش غذا های مثل فسنجان، باقلاقاتق، ترشی تره، آلومسما، خوتکا فسنجون، کولی قرابی, مرغ ترش و دیگر غذاهای محلی گیلانی طبخ میشه و اسمش گمجه (گَ مَ ج)
راستی این گمج که انقدر پر استفاده و مفیده چرا ما شمالیا اسمشو رو آدمای خنگ و دستو پا چلفتی میذاریم؟
برچسبها:
تسک وتنایی تِ به، زاری و شیون بونی
بهتره تا تی درده ، فلان کسَیْ بدونی
تا تی دیمان می موسون ،سُرخا نوبویْ نبیشته
درازلافنداکون ، تی گاوه سرنوشته
عجب کلنگی بزه ، زمانه می زمینه
وقتی ندانی(نداری)هیچکس،تی احواله نگینه
هرچی ببی خوش آواز ، هَندِه هو کولکافیسی
شانس نداشتی آخر، غوصّه میان بپیسّی
هیچکسه انتظار ، ندار تی دسه بَیْری
خودت تِ بَکّی ویریس،تا بوتونی پرَیْری
بال و پره بازَکون،ویریس بشو آسمان
اَنقده او جور بگرد ، ببو آلوغِ زمان
برگردان:
تک وتنها برای خودت شیون وزاری کنی
بهتراست از اینکه درد ترا هرکسی بداند
تاگونه های تو مثل گونه های من سرخ و کباب نشده
طناب گاو سرنوشت خودت را بلند کن(توضیح:درگیلان پس از درو شالی گاوها را میان مزارع ،جهت چرا می بندند وبه خاطر اینکه گاو از مساحت بیشتری(آزادی عمل) برای چرا برخوردار شود،طناب بسیار بلندی برای اینکار در نظر می گیرند.)
زمانه عجب کلنگی به زمین من زده است!
وقتی ندار و فقیر باشی ، هیچکس احوالی از تو نمی پرسد
هر قدر خوش آواز باشی بازهم همان چرخریسکی(توضیح:موضوع بسیاردردناکی که خود درسالهای کودکی شاهد بودم و هیچوقت از ذهنم پاک نمی شود مربوط به همین پرنده است.چرخریسک پرنده ایست بسیار زیبا وخوش آواز که علیرغم زیبایی و آواز خوش از بدنامی برخوردار بوده تا آنجا که در کودکی مشاهده کردم که بعضی از افراد مبادرت به آتش زدن این پرنده زیبا نمودند)
شانس نداشتی و میان غم و غصه پوسیدی
از هیچکس انتظار نداشته باش که دستگیر تو باشد
خودت آنقدربیُفت و بلند شو ،تا بتوانی پرواز کنی
بال و پرت را باز کن و به آسمان برو
آنقدر آن بالا بگرد تا عقاب زمانه شوی
(تسک و تنایی=تک وتنها) (دیمان:دیم=گونه)(لافند=طناب)(کولکافیس=چرخریسک)(بپیسی+پوسیدی) (بَکّی=بیفت)(ویریس=بلندشو)(جُر=بالا)(آلوغ=عقاب)(هَندِه=باز هم)
برچسبها:
نام علمی : Fulica Atra نام انگلیسی: Common Coot
این پرنده، 37 سانتیمتر طول دارد و به واسطه ی رنگ سیاه دودی و منقار و سپر سفیدش به سهولت از سایر پرندگان تمیز داده می شود. پاها سبز زیتونی و چشم ها قرمز است. از چنگر نوک سرخ بزرگتر و پرجثه تر و فاقد سفیدی زیر دم و خط سفید پهلوهاست. پاها کاملا نیم پره و انگشتانش نسبتا بزرگ است. پرنده ی نابالغ به رنگ قهوه ای دودی با زیر گلو و سینه ی خاکی کمرنگ دیده می شود.
برای به دست آوردن غذا دائما شیرجه زده و گاهی بیش از نیم دقیقه در زیر آب می ماند. بررسی عادت غذایی چنگر نشان داد که این گونه همه چیز خوار است و عمدتا از گیاهان آبزی(54درصد) , نرمتنان و سنگریزه (46در صد) تغذیه می کند. نسبت طول روده به طول کل بدن6/3 محاسبه شده که بیانگررژیم غذایی گیاه خواری می باشد.
در زمستان به طور گروهی و همراه اردک ها در مناطق تالابی و حاشیه ی نیزارها شنا می کند. به دشواری پرواز کرده و پیش از آن مدتی روی آب می دود و هنگام فرود آمدن بر آب، ناگهانی به سطح آب برخورد کرده؛ سر و صدای بسیاری ایجاد می کند.
صدای این پرنده معمولا شبیه «که وک،» و درحالت ویژه، ناگهانی و شدید، شبیه «پی ت س» شنیده می شود.
این پرنده در مناطق نیزاری با آب باز، باتلاق ها، دریاچه ها و گاهی حاشیه ی رودخانه های وسیع به سر برده و درون نیزارهای انبوه آشیانه می سازد. در ایران بومی و فراوان است و زمستان ها، به تعداد فراوان، در تالاب های شمال و جنوب دیده می شود. تالابهای انزلی , گمیشان و فریدونکنار از لحاظ اوضاع بوم شناختی مناسب برای این پرنده به ترتیب در اولویت اول تا سوم قرار دارند.
جمعیت این پرنده نسبتا فراوان است، اما کنترل شکار و برداشت آن اهمیت بسزایی دارد.
در دهه اخیر تعداد جمعیت مهاجر زمستان گذران این گونه و میزان زیتوده آن در تالابهای سواحل جنوب دریای کاسپین رو به کاهش بوده است و تعداد جمعیت جوجه آور آن در این مناطق بسیار اندک است.
برچسبها:
برچسبها: